7 lipca 2023 roku sejm przyjął nowelizację Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i niektórych innych ustaw, która weszła w życie 24 września 2023 roku. Jakie nowości wprowadziła nowelizacja? Przykładamy im się bliżej!
Czym jest Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym?
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym jest jedną z podstawowych polskich ustaw, której głównym zadaniem jest kształtowanie polityki przestrzennej kraju.
W myśl przepisów Ustawa ta zobowiązuje jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej do prowadzenia polityki przestrzennej dotyczącej przeznaczenia konkretnych terenów oraz zasad ich zagospodarowania i zabudowy.
Wpływa ona zatem na szereg kwestii związanych z prowadzeniem budów, dlatego wtedy, gdy wybiera się projekt domu oraz planowana jest budowa domu jednorodzinnego, Ustawa ta również ma zastosowanie i należy stosować się do jej zapisów. Na jej podstawie określa się między innymi, na jakich terenach możliwe jest wybudowanie domu i jakie ma on spełniać warunki, przykładowo pod względem metrażu, wysokości, a nawet koloru elewacji i dachu.
Pierwotnie Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym została uchwalona 27 marca 2003 roku, natomiast była ona wielokrotnie nowelizowana. Ostatnia nowelizacja miała miejsce 7 lipca 2023 roku. Zawarte w niej przepisy obowiązują od 23 września 2023 roku, natomiast pełne wprowadzenie Ustawy w życie rozciągnięte zostało na okres 3 lat.
Nowelizacja Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z 7 lipca 2023 roku
Najnowsza nowelizacja Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym miała przede wszystkim na celu wprowadzenie reformy systemu w celu zrównoważonego rozwoju kraju, uwzględniając przy tym interes publiczny i ład przestrzenny.
Umożliwiła ona w szczególności uproszczenie procesów inwestycyjnych i pozwoliła na skuteczniejsze planowanie przestrzenne, co pozwala zapobiegać nadmiernie chaotycznej urbanizacji oraz dewastacji przestrzeni publicznej, usprawnić procesy inwestycyjno-budowlane oraz zapewnić większą stabilność warunków inwestycyjnych.
Do nowych rozwiązań w ramach Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym zaliczane są przede wszystkim:
1. Większy wpływ społeczności na decyzje dotyczące planowania przestrzennego
Zapisy Ustawy wskazują, że przy czynnościach planistycznych należy uwzględniać głos społeczeństwa w formie konsultacji społecznych. Mają one odbywać się w miejscach łatwo dostępnych, także online, po godzinach pracy, co ma znacznie ułatwić do nich dostęp.
2. Nowe narzędzia planistyczne
Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wprowadza nowe narzędzie planistyczne, a dokładnie plan ogólny gminy, który będzie uchwalany dla każdej gminy – poza terenami zamkniętymi. Zawarte w nim zapisy będą miały wpływ na miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego oraz na wydawanie decyzji o warunkach zabudowy. Ustawa wskazuje, że uchwalenie planu gminy konieczne będzie do końca 2025 roku, co oznacza, że jednostki samorządowe będą miały 3 lata na przygotowanie i uchwalenie nowych zasad.
3. Nowa forma planu miejscowego
Przepisy zakładają wprowadzenie zintegrowanego planu inwestycyjnego, w skrócie określanego jako ZPI, który ma być nową formą planu miejscowego, zastępując rozwiązania stosowane w specustawie mieszkaniowej. Pozwoli on jednostkom samorządowym na łatwiejsze lokalizowanie inwestycji oraz zawieranie umów urbanistycznych z inwestorami, co ma przełożyć się na łatwiejszą dostępność nieruchomości dla kupujących.
4. Zmiany dotyczące wydawania decyzji o warunkach zabudowy (WZ)
Dotychczas wydawanie decyzji powodowało pojawianie się problemu z nadmiernym rozlewaniem się zabudowy, na przykład budowaniem „w szczerym polu”. Nowe przepisy mają temu zapobiegać, ponieważ pozwalają one na wydawanie decyzji tylko na obszarach uzupełnienia zabudowy zgodnie z planem ogólnym. Wydawane decyzje mają obowiązywać na okres 5 lat.
5. Wprowadzenie Rejestru Urbanistycznego
Przepisy zakładają wprowadzenie systemu teleinformatycznego w formie Rejestru Urbanistycznego. Ma on zawierać informacje planistyczne, w tym akty planistyczne, raporty dotyczące konsultacji społecznych, wydane decyzje administracyjne. Z systemu będzie można korzystać nieodpłatnie.
6. Uchylenie przepisów dotyczących studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
Nowelizacja wprowadza też uchylenie powyższych przepisów. Zasady polityki przestrzennej mają być ustalone w planie ogólnym gminy na bazie strategii rozwoju lokalnego i ponadlokalnego.
Nowa Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ma zatem na celu uproszczenie procedur związanych z realizacją różnych inwestycji – niezależnie od tego, czy jest to budowa domu jednorodzinnego, czy też budowa osiedla mieszkaniowego albo zakładu przemysłowego.
Źródło: Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230001688
Wróć do listy porad